منوچهر شهسواری، دبیر چهل‌وسومین دوره جشنواره فیلم فجر، روز پنج‌شنبه بیستم دی‌ماه، اسامی ۳۳ فیلم راه‌یافته به بخش مسابقه این جشنواره را اعلام کرد.

بررسی نام سازندگان، تهیه‌کنندگان و بازیگران فیلم‌های بخش سودای سیمرغ نشان می‌دهد که شمار قابل ‌توجهی از این فیلم‌ها را سینماگران وابسته به حاکمیت ساخته‌اند و سرمایه آن‌ها را نیز نهادهای خاص حکومتی تامین کرده‌اند.

هرچند که جشنواره فیلم فجر از همان ابتدا در ساختاری مبتنی بر منافع حاکمیت شکل گرفت، بررسی فیلم‌های بخش مسابقه این دوره از جشنواره آشکار می‌کند که این رویداد در سومین‌ سال متوالی به رویدادی کاملا حکومتی تبدیل شده است. با این حال، دبیر جشنواره فیلم فجر هنگام اعلام اسامی فیلم‌های بخش سیمرغ ادعا کرد که «جشنواره فیلم فجر به دنبال این است که این جشنواره را به یک رویداد ملی تبدیل کند».

اسامی فیلم‌های راه‌یافته به بخش مسابقه چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر به این شرح است: «۱۹۶۸» به کارگردانی امیرمهدی پوروزیری، «آبستن» به کارگردانی مصطفی تنابنده، «آنتیک» به کارگردانی هادی نائیجی، «اسفند» به کارگردانی دانش اقباشاوی، «اشک هور» به کارگردانی مهدی جعفری، «بازی خونی» به کارگردانی حسین میرزامحمدی، «بازی را بکش» به کارگردانی محمدابراهیم عزیزی، «بچه مردم» به کارگردانی محمود کریمی، «پیشمرگ» به کارگردانی علی غفاری، «تاکسیدرمی» به کارگردانی محمد پایدار، «ترک عمیق» به کارگردانی آرمان زرین‌کوب، «چشم بادومی» به کارگردانی ابراهیم امینی، «خاتی» به کارگردانی فریدون نجفی، «خدای جنگ» به کارگردانی حسین دارابی، «داد» به کارگردانی ابوالفضل جلیلی، «دست تنها» به کارگردانی امیرحسین ثقفی، «رها» به کارگردانی حسام فرهمند، «زمانی در ابدیت» به کارگردانی مهدی نوروزیان، «زیبا صدایم کن» به کارگردانی رسول صدرعاملی، «سونسوز» به کارگردانی رضا جمالی، «شاه نقش» به کارگردانی شاهد احمدلو، «شمال از جنوب غربی» به کارگردانی حمید زرگرنژاد، «شوهر ستاره» به کارگردانی ابراهیم ایرج‌زاد، «صدام» به کارگردانی پدرام پورامیری، «صیاد» به کارگردانی جواد افشار، «فریاد» به کارگردانی محمدرضا اردلان، «کفایت مذاکرات» به کارگردانی سهیل موفق، «گوزن‌های اتوبان» به کارگردانی ابوالفضل صفاری، «لولی» به کارگردانی رضا فرهمند، «ماریا» به کارگردانی مهدی اصغری ازغدی، «مرد آرام» به کارگردانی بهنوش صادقی، «موسی کلیم الله» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و «ناتور دشت» به کارگردانی سیدمحمدرضا خردمندان.

آن‌طور که دبیر جشنواره فیلم فجر اعلام کرده است از میان این ۳۳ فیلم ۱۳ اثر در بخش فیلم اولی‌ها داوری می‌شوند، اما نکته مهم درباره آثار راه‌یافته به بخش سیمرغ جشنواره امسال این است که شمار زیادی از آن‌ها در سکوت خبری تولید شده‌اند، کارگردان و بازیگران شناخته‌شده‌ای ندارند و سرمایه تولید آن‌ها را نیز نهادهای مذهبی و سیاسی، که در اصطلاح عمومی «خاص» نامیده می‌شوند، تامین کرده‌اند.

به این ترتیب داستان تعداد قابل‌ توجهی از این فیلم‌ها مسائل مربوط به جمهوری اسلامی ازجمله سیاست داخلی و خارجی است. برای مثال، داستان فیلم «۱۹۶۸» که نخستین تجربه کارگردانی امیرمهدی پوروزیری است، در اواخر دهه ۴۰ رخ می‌دهد که تیم ملی ایران میزبان مسابقات جام ملت‌های آسیا با اسرائیل است.

سرمایه این فیلم را موسسه امام روح‌الله تامین کرده است که ماموریتش تولید محتوای مطابق با سیاست‌های حاکمیت است.

موضوع فیلم اسفند، که تصویربرداری آن با نام اولیه «قرارگاه سری» شروع شده بود، جنگ ایران و عراق است. این فیلم نیز با سرمایه‌گذاری سازمان اوج وابسته به سپاه پاسداران ساخته شده است.

موضوع فیلم سینمایی اشک هور نیز مقطعی از زندگی علی هاشمی از کشته‌شدگان جنگ ایران و عراق است. این فیلم نیز با سرمایه‌گذاری سازمان سینمایی سوره، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، تولید شده است.

داستان فیلم بازی خونی محصول موسسه شهید آوینی نیز حول اتفاق‌های اوایل انقلاب اسلامی می‌گذرد.

درباره فیلم بچه مردم اطلاعات زیادی موجود نیست جز آنکه بخشی از داستان این فیلم به وقایع جنگ ایران و عراق مربوط است و سرمایه‌گذار آن نیز موسسه خیریه بهشت امام رضا است.

به همین ترتیب، داستان فیلم پیشمرگ محصول انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس نیز وقایع جنگ ایران و عراق است.

فیلم کمدی تاکسیدرمی، که با سرمایه‌گذاری سازمان سینمایی سوره به بخش مسابقه راه یافته است، نیز درباره برادر محمدرضاشاه پهلوی است.

داستان فیلم خدای جنگ، محصول سازمان سینمایی اوج، نیز زندگی حسن طهرانی‌مقدم است که جمهوری اسلامی او را «پدر موشکی ایران» می‌نامد.

فیلم شمال از جنوب غربی، محصول سینمای انقلاب و دفاع مقدس درباره ماجرای اعضای سازمان مجاهدین خلق در قائم‌شهر است.

فیلم صدام نیز درباره شخصی است که به دلیل شباهت به صدام درگیر یک موقعیت عجیب و کمی خطرناک می‌شود.

فیلم صیاد نیز درباره مقطعی از زندگی علی صیاد شیرازی است و بنیاد سینمایی فارابی، بنیاد شهید و سازمان عقیدتی سیاسی ارتش سرمایه‌گذاری آن را برعهده داشته‌اند.

موسی کلیم‌الله، به کارگردانی ابراهیم‌ حاتمی‌کیا، پایلوتی از فصل اول سریالی به همین نام است که سید محمود رضوی، از نزدیکان محمدباقر قالیباف، تهیه‌کنندگی آن را برعهده دارد. این سریال و نسخه سینمایی آن با سرمایه‌گذاری سیمافیلم تولید شده‌اند. در سال گذشته بودجه ۱۰ هزار میلیاردی این سریال جنجال زیادی به پا کرد. پیش‌تر ابراهیم‌ حاتمی‌کیا به‌صراحت گفته بود که «فیلمساز وابسته به نظام» است.

بررسی فیلم‌های راه‌یافته به بخش سودای سیمرغ جشنواره نشان می‌دهد که بیشتر این فیلم‌ها با اهداف مشخص و با استفاده از منابع عمومی و با سرمایه‌گذاری نهادهایی مانند سازمان اوج، سازمان سینمایی سوره، انجمن دفاع مقدس، بنیاد فارابی، سیمافیلم، بنیاد شهید و نهادهای مشابه ساخته شده‌اند.